KHÍ TRẦM ĐAN ĐIỀN
Ðan điền còn được phân biệt thượng , trung , hạ . Dưới rốn là hạ đan
điền , dưới tim là trung đan điền , khoảng giửa hai đầu lông mày là
thượng đan điền . Nhưng thông thường các môn quyền thuật khi nói đến đan
điền thì ý ám chỉ là hạ đan điền .
Khoa giải phẩu học cho thấy rằng trong xoang bụng ở dưới rốn , ngoài
tiểu trường , đại trường , bì niệu sinh thực khí , thì không còn vật gì
khác . Như thế phải chăng đan điền chỉ là sự tưởng tượng của cổ nhân ,
không có tính cách khoa học ?
Về chữ "khí" trong "khí trầm đan điền" thì khí ở đây là cái gì ? Tuyệt
đối không phải là không khí do sự hô hấp . Bởi vì không khí do sự hô hấp
chỉ có thể thông qua khí quản , thanh quản và xoang mũi mà ra vào phổi ,
tuyệt không thể vào xoang bụng . Hiển nhiên , lý thuyết này cũng không
có tính khoa học .
Thế thì , làm thế nào mà ý niệm "đan điền" phát sinh được ? Nguyên
nhân chính là : Trong lúc hít thở sâu , vì hoành cách mô hạ xuống , bụng
phồng ra ; phần bụng dưới rốn tương đối nở rõ hơn , và do sự luyện tập
lâu ngày , cơ năng thần kinh phát triển mạnh . Dưới sự khống chế của hệ
thần kinh , các cơ bụng có thể căng thẳng một cách cực độ , đàn tính rất
cao , thậm chí không sợ đấm đá nữa . Các bậc Ðạo gia khi xưa không hiểu
rõ sinh lý học , gọi chổ đó là đan điền , họ nghĩ rằng khí có thể chìm
xuống đan điền . Ðiều này rõ ràng là không phù hợp với khoa học ngày nay
.
"Khí trầm đan điền" là thuật ngữ thường dùng của giới quyền thuật , cho
nên quyển sách này cũng nương theo đấy mà dẫn dụng , mượn nó để làm
sáng tỏ vấn đề . Chúng ta nên thẳng thắn phê phán những lý thuyết sai
lầm , và mặt khác xiển minh những nhận định đúng đắn , mà có thể gồm lại
trong ba đìểm sau đây :
1. Hít thở sâu khi vận động , kết hợp hô hấp với vận động , hạ hoành
cách mô xuống một cách có ý thức , tất cả đưa đến các kết quả là khoáng
đại phế hoạt lượng , thay đổi phúc áp , xúc tiến sự tuần hoàn của máu ,
tăng gia cơ hội hoạt động của các khí quan trong cơ thể .
2. Bất luận lúc đi đứng hay nghỉ ngơi , lúc nào cũng ý thức về bụng
dưới (đan điền) . Như vậy làm cho tinh thần nội liểm , tránh được tâm
viên ý mã , hồ tư loạn tưởng , tầng ngoài đại não có thể nghỉ ngơi một
cách cục bộ . Lợi dụng lúc được nghỉ ngơi ấy , thông qua hệ thần kinh
tương ứng với các cơ quan nội tạng , làm cho cơ năng của nội tạng được
điều hòa và cải tiến và do đó mà dần dần nâng cao mức sức khõe toàn diện
của cơ thể , nói văn hoa hơn là thực hiện được cái đạo lý "bồi dưỡng
nguyên khí" . Kỳ thực chính là tạo ra một ảnh hưởng quyết định đối với
sự hoạt động của hệ thần kinh cao cấp , có thế mới làm thân thể tráng
kiện .
3. Hễ khí trầm xuống (tức là hoành cách mô hạ xuống) thì trọng tâm đi
xuống , như thế bàn chân mới ổn cố , đến khi cùng bạn tập thôi thủ , mới
không bị daođộng trọng tâm mà té ngã .
Người học nên chú ý : Luyện tập THÁI CỰC QUYỀN không phải là trầm khí đan điền từ
đầu đến cuối , mà tùy theo sự vận động , tùy sự thay đổi của hô hấp , để
cho hoành cách mô lúc lên lúc xuống . Khi thì khí nổi , khi thì khí
trầm , đều là tự nhiên nhi nhiên , hình thành một cách hữu ý vô ý . Có
như vậy mới khiến cho thân thể nổi chìm và biến hóa hư thực . Trải qua
sự luyện tập bền bỉ , mới có thể nâng cao tính linh hoạt của động tác và
hiệu quả của sự vận động .
Ở phần trên đã nói rằng lý thuyết về đan điền không phù hợp với cái
nhìn khoa học , nó chỉ là một thiết tưởng của người xưa . Ngày nay chúng
ta không tin suông thuyết củ một cách mù quáng mà nhìn một cách soi mói
. Bản thân của thuyết đan điền có được cái sắc thái bền bỉ . Là vì xưa
khoa học chưa phát triển , người ta mượn nó để gán vào cái mục đích tập
tĩnh dưỡng sinh . Nay , trên khía cạnh sinh lý học mà nhìn , tuy nó
thiếu khoa học tính nhưng còn có chổ dùng tích cực nhất định . Còn cái
gọi là "luyện đan" của Ðạo gia , thực sự chỉ là thần bí hóa vấn đề , làm
nhận thức của người khác thêm mơ hồ .